W imieniu Zarządu Głównego SGP serdecznie zapraszamy do udziału pierwszym w nowym roku 2025 Zdalnym Wykładzie Geomorfologicznym SGP, który odbędzie się w dniu 15 stycznia 2025 roku (środa), o godzinie 18.00. Wykład „Uwarunkowania rozwoju wydm i dynamiki transportu eolicznego” wygłosi dr hab. prof. UW Maciej Dłużewski i dr hab. prof. UAM Joanna Rotnicka-Dłużewska.
Maciej Dłużewski – geomorfolog, prof. UW w Zakładzie Geomorfologii, Katedrze Geografii Fizycznej Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego. Od szkoły podstawowej do czasów studenckich mieszkał w północnej części Sahary, co przyczyniło się do odkrycia jego późniejszej pasji tj. badań rozwoju form eolicznych oraz przyczyn rozprzestrzeniania się pól wydmowych. Efektem tych badań prowadzonych na wielu pustyniach świata, w szczególności na obszarze północnej Sahary były uzyskane przez niego stopnie naukowe. Zamiłowanie do pustyń oraz bardzo dobra współpraca z lokalnymi uniwersytetami pozwoliły mu także na prezentację wyników swoich badań szerokiemu gronu polskich geomorfologów i geografów podczas warsztatów naukowych organizowanych przez niego od 2002 roku. Obecnie zajmuje się analizą przyczyn zróżnicowania dynamiki rozwoju wydm na wybrzeżach mórz i oceanów wykorzystując najnowsze techniki badań, w szczególności analizując zmiany NMT erozyjnych i akumulacyjnych form eolicznych na podstawie danych pozyskanych z naziemnego i lotniczego skaningu laserowego.
Joanna Rotnicka-Dłużewska – geolog, geomorfolog, prof. UAM w Instytucie Geologii Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM w Poznaniu. Specjalizuje się w szeroko rozumianej sedymentologii, przy czym jej zainteresowania naukowe ewoluowały od cechsztyńskich sukcesji ewaporatowych Niżu Polskiego, poprzez górnokredowe sukcesje otworów płytkomorskich odsłaniające się w Górach Stołowych do współczesnych procesów sedymentacyjnych działających w strefie brzegowej mórz i oceanów oraz pustyń. Obecnie specjalizuje się w badaniu procesów eolicznych, ich uwarunkowań oraz natężenia, a także rozwoju i funkcjonowania wydm nadmorskich, w tym przede wszystkim wydm. W Polsce prowadziła badania głównie w Sudetach, w dolinie Warty, na Nizinie Gardnieńsko-Łebskiej, a obecnie na wybrzeżu Mierzi Łebskiej, wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego w Brazylii, Maroku i na Islandii oraz na wybrzeżu Pacyfiku w Nowej Zelandii.
Streszczenie wykładu:
Wykład składać się będzie z dwóch części – pierwszej dotyczącej uwarunkowań i dynamiki rozwoju akumulacyjnych form eolicznych wybranych typów oraz drugiej dotyczącej natężenia transportu eolicznego piasku, czyli kluczowego czynnika decydującego o wielkości zasilania wydm. Na wstępie zaprezentowany zostanie nowy podział wydm zaproponowany przez międzynarodowy zespół geomorfologów eolicznych w 2023 roku na „XI International Conference of Aeolian Research” i zaakceptowany w 2024 r. przez „the International Society of Aeolian Research”. Bazując na tym podziale przedstawione zostaną uwarunkowania rozwoju wybranych typów wydm badanych przez autorów na Saharze (barchanów i wydm gwiaździstych) oraz na wybrzeżach mórz i oceanów (wydm przednich na Mierzei Łebskiej oraz unikatowych wydm wstępujących i naklifowych na wybrzeżu Atlantyku w Maroku). Zaprezentowane zostaną również nowoczesne techniki pomiarowe (TLS, ALS) służące określaniu dynamiki akumulacyjnych i erozyjnych form eolicznych, w szczególności czynniki wpływające na dokładność NMT. W drugiej części wykładu postaramy się odpowiedzieć na pytania: Jak i ile piasku może być transportowanego przez wiatr na płaskiej powierzchni a ile na powierzchni nachylonej, czy więcej piasku transportowanego jest na powierzchni suchej czy wilgotnej, czy roślinność zawsze jest czynnikiem sprzyjającym akumulacji piasku, co jest czynnikiem decydującym o natężeniu transportu eolicznego na wybrzeżach?